Heeft een kind tijdens een scheiding ook wat te zeggen?
Wanneer ouders gaan scheiden, dienen zij duidelijke afspraken over hun kinderen te maken. Maar hebben de kinderen hier zelf ook nog wat over te zeggen? En mogen kinderen hun mening geven wanneer ouders ruzie hebben over het hoofdverblijf van de kinderen, alimentatie of omgang?
Maurena Leimena: “De kinderen krijgen tijdens een kindgesprek de mogelijkheid om hun stem te laten horen. Ook kunnen ze middels een brief hun mening kenbaar maken. De stem van een kind telt mee, maar hoeft niet doorslaggevend te zijn!”
Minderjarige kinderen vanaf 12 jaar
Ouders hebben het gezag over hun kinderen. Dit houdt in dat zij wettelijke vertegenwoordigers van hun kinderen zijn. Als gevolg van het gezag zijn kinderen proces-onbekwaam. Kinderen kunnen niet als zelfstandige procespartij door de rechter worden aangemerkt. De wetgever heeft kinderen echter wel een stem in het proces gegeven. Op grond van artikel 809 Rv beslist de rechter in familierechterlijke zaken waarbij minderjarige kinderen zijn betrokken, pas na de minderjarige van 12 jaar of ouder in de gelegenheid te hebben gesteld om zijn/ haar mening kenbaar te maken. Bij alimentatiezaken hoort de rechtbank de minderjarige pas vanaf 16 jarige leeftijd. De rechtbanken sturen kinderen van 12 jaar en ouder standaard een brief waarin de kinderen worden uitgenodigd voor een gesprek (kindgesprek). De rechters die dergelijke gesprekken voeren zijn kinderrechters en speciaal opgeleid om gesprekken met kinderen te voeren. De kinderen mogen de rechter ook een brief sturen, waarin zij hun mening kenbaar maken.
Minderjarige kinderen jonger dan 12 jaar
De rechter kan een minderjarige van jonger dan 12 jaar in de gelegenheid stellen om zijn/haar mening kenbaar te maken. De rechter heeft daarin een discretionaire bevoegdheid. Dat wil zeggen, wanneer een kind jonger dan 12 jaar of een ouder vraagt om een gesprek met de rechter, is het aan de rechter zelf om te beslissen of het kind al dan niet wordt gehoord. Uit onderzoek is overigens gebleken dat vrij strikt wordt vastgehouden aan de leeftijdsgrens van 12 jaar om door de rechter te worden gehoord en dat kinderen jonger dan 12 jaar niet of nauwelijks worden gehoord door de rechter.
Wat gebeurt er na het kindgesprek?
Wat doet de rechter vervolgens met de mening van het kind? Een veel gehoord misverstand is dat als een kind 12 jaar of ouder is, het kind dan zelf mag beslissen bij welke ouder het kind gaat wonen. De mening van een kind telt mee, maar is niet doorslaggevend. De rechter houdt rekening met de mening van het kind en neemt de mening mee in zijn of haar beslissing. Tijdens de rechtszitting (waar alleen de ouders bij aanwezig zijn) geeft de rechter kort en zakelijk weer wat de minderjarige heeft verklaard. De ouders komen dus op de zitting geen details te weten van het gesprek van hun kind met de rechter, tenzij de rechter uitdrukkelijk toestemming van de minderjarige heeft gekregen om dat wel te doen als dat noodzakelijk is.
Ouderschapsplan opstellen en bespreken
Ouders zelf dienen uiteraard ook rekening te houden met de mening van hun kind. Als ouders gaan scheiden, dienen zij een ouderschapsplan op te stellen. Het ouderschapsplan omvat kort gezegd alle afspraken die ouders over hun kinderen maken na hun echtscheiding. Van ouders wordt verwacht dat zij de afspraken die gemaakt zijn met hun kinderen bespreken op een wijze die bij de leeftijd van de past.
In onderstaande video’s kunnen u en uw kind(eren) bekijken hoe een kindgesprek werkt.
Video 1
Video 2
Gratis 30 minuten adviesgesprek
Heeft u vragen over het hoorrecht van kinderen of andere kwesties die kinderen betreffen? Maak dan hier een afspraak voor een gratis 30 minuten adviesgesprek.
